ဧဒင္ဥယ်ာဥ္ထဲက အာဒမ္၏ ပထမဆံုးဇနီး လီလစ္

 Lilith (1892) by John Collier in Southport Atkinson Art Gallery(from Wikimedia)

History Channelမွာ  ဘုရားသခင္ဖန္ဆင္းခဲ့တဲ့ ဧဒင္ဥယ်ာဥ္အေၾကာင္းၾကည့္ရင္း အမွတ္မထင္ အာဒံရဲ႕ ပထမဆံုးဇနီး လိလစ္ Lilith အေၾကာင္းကို ၾကည့္လိုက္ရတယ္။ ငယ္ငယ္ကတည္းက အခ်စ္္ဆိုတာ အာဒံနဲ႕ဧ၀က စတယ္ဆိုၿပီး သီခ်င္းေလး ညည္းဖူးခဲ့တာကို မွတ္မိေနခဲ့တယ္။ လိလစ္အေၾကာင္း ဖတ္လိုက္ရေတာ့ အမ်ိဳးသမီး၀ါဒ Feminism လွဳပ္ရွားမႈေတြအေၾကာင္းကို အမွတ္ရမိတယ္။ ဘာလို႕လည္းဆိုေတာ့ ၁၉ရာစုမွာ အမ်ိဳးသမီးတန္းတူအခြင့္အေရး လွဳပ္ရွားမႈႏွင့္အတူ လိလစ္က ျပန္လည္ ေမြးဖြားလာခဲ့တာကိုး။

လီလစ္နဲ႕ ပါတ္သက္ၿပီး ဘယ္သူမွ ေသေသခ်ာခ်ာ ဂဂဏဏမသိၾကပါဘူး။ Book of Genesis (Hebrew bible or Christian Old Testament) ထဲမွာေတာ့ ဘုရားသခင္က အမ်ိဳးသမီးဖန္ဆင္းရာမွာ ၂ခန္းခဲြထားပါတယ္လို႕ဆိုပါတယ္။ ပထမတပိုင္းက အမ်ိဳးသမီးနဲ႕ အမ်ိဳးသားတျပိဳင္တည္း ဖန္ဆင္းတာျဖစ္ၿပီး၊ ေနာက္တမ်ိဳးကေတာ့ အမ်ိဳးသားရဲ႕ နံရိုးကိုယူၿပီး အမ်ိဳးသမီးဖန္ဆင္းတာပါတဲ့။ (မွတ္ခ်က္။ Genesis စာအုပ္ကို စာေရးသူ မဖတ္ဖူးပါ။ History Channel နဲ႕ တျခားလက္လွမ္းမီရာမ်ားမွ ဖတ္ရွဳထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္)

ဘုရားသခင္က ကမာၻၾကီးကိုဖန္တီးတဲ့ ေျခာက္ရက္ေျမာက္ေန႔မွာ အာဒမ္နဲ႕တကြ သက္ရွိအဟိတ္တိရစာၦန္ေတြကို ဖန္ဆင္းပါတယ္။ အာဒံက ေက်းငွက္ေတြ သားရဲတိရစာၦန္ေတြကို နာမည္ေပးလိုက္ အဖိုအမတဲြေပးလိုက္နဲ႕ အလုပ္ရွဳပ္ရသတဲ့။ အဖိုအမေတြရဲ႕ ခ်စ္ျခင္းကို မနာလိုျဖစ္လာတဲ့ အာဒမ္က ေနာက္ဆံုးက်ေတာ့ အမ-အမခ်င္းတဲြေပးလိုက္ျပန္ပါတယ္။ (အဲဒီမွာ လိင္တူစတယ္ထင္ပါရဲ႕) အာဒမ္ရဲ႕ေတာင္းဆိုခ်က္နဲ႕ ဘုရားသခင္က အာဒမ္အေဖာ္ရဖို႔အတြက္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ကို အာဒမ္ကို ဖန္ဆင္းခဲ့သလို ဖန္ဆင္းေပးပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ အာဒမ္ကို ဖန္ဆင္းတုန္းက ဖုန္မႈန္႕(Pure Dust)ေလးေတြက ျဖစ္ေပမယ့္ လီလစ္လို႔ေခၚတဲ့ မိန္းမကို ဖန္ဆင္းေတာ့ အမွိဳက္၊ေက်ာက္ခဲေတြ ေရာၿပီးပါပါတယ္တဲ့။ ဘုရားသခင္က ဒီေနရာမွာ မ်က္ႏွာအေတာ္လိုက္တယ္လို႕ ဆိုရမွာပဲ။

ဒါေပမယ့္ ဘုရားသခင္လိုခ်င္သလို အာဒမ္နဲ႕ လီလစ္က ၾကင္နာယုယတဲ့ အတဲြေတြ ျဖစ္မလာၾကပါဘူး။ အၿမဲတက်က္က်က္နဲ႕ ရန္ျဖစ္ေနၾကတယ္။ အဓိက ျပႆနာကေတာ့ တစ္ဦးနဲ႕တစ္ဦး ႏွီးေႏွာစပ္ယွက္တဲ့အခါမွာ အာဒမ္က လီလစ္ကို အၿမဲတမ္းေအာက္မွာပဲ ေနေစခ်င္တယ္။ လီလစ္ကလည္း ငါ.. ဘာလို႔နင့္ေအာက္မွာ ေနရမွာလဲ။ နင္လည္း ဖုန္မႈန္႕ကျဖစ္တာပဲ။ ငါလည္းဖုန္မႈန္႕က ျဖစ္တာပဲ။ ငါတို႕က အတူတူ(equal) ပဲဆိုၿပီး သူလည္းအေပၚမွာ ေနသင့္တယ္ဆိုၿပီး တန္းတူအခြင့္အေရးညွိတယ္။ အာဒမ္က မရမက အက်ပ္ကိုင္တဲ့အခါ လီလစ္ကစိတ္ဆိုးၿပီး ေလထဲကို ေပ်ာက္ကြယ္သြားၿပီး အာဒမ္နဲ႕ ေအဒင္ဥယ်ာဥ္ၾကီးကို ထားခဲ့တာေပါ့။

တစ္ေယာက္ထဲ မေနတတ္တဲ့ အာဒမ္က ဒီတခါဘုရားသခင္ကို အပူကပ္္ျပန္ေရာ။ မေနသာတဲ့ ဘုရားသခင္က နတ္သမီး၃ပါးလႊတ္ၿပီး ပင္လယ္နီက လီလစ္ကို ျပန္ေခၚခိုင္းလိုက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လီလစ္က ျပန္မလာေတာ့ဘဲ ေစတန္နတ္ဆိုးကိုပဲ ယူလိုက္ျပီး တေန႕ကို မေကာင္းဆိုးရြား တစ္ရာေလာက္ေမြးသတဲ့။ တတ္လည္းတတ္ႏိုင္တဲ့ မိန္းမပဲေနာ္။ နတ္သမီးေတြက နင္.. အာဒမ္ဆီကို ျပန္ရင္ျပန္၊ မျပန္ရင္ ေရထဲႏွစ္သတ္ရမယ္ဆိုေတာ့ လီလစ္က သူအသက္မေသဘဲ ေနလို႕ရတဲ့ နည္းလမ္းကို နတ္သမီးေတြဆီကေတာင္းခံလိုက္တယ္။ နတ္သမီးေတြကလည္း ေမြးကင္းစ ကေလးငယ္ေလးေတြကို ဖ်က္ဆီးႏိုင္ရင္ဖ်က္ဆီး၊ မဖ်က္ဆီးႏိုင္ရင္ေတာ့ ကိုယ့္ကိုသတ္ေသရမယ္တဲ့ေလ။  အာဒမ္ဆီ့ကို မျပန္ေတာ့ ဘုရားသခင္က လီလစ္ရဲ႕ သားေတြကို အျပစ္ေပးတဲ့အေနနဲ႕ ေန႔စဥ္ဖ်က္ဆီးပစ္ျပန္ပါတယ္။

လီလစ္ျပန္မလာေတာ့ ဘုရားသခင္က အာဒမ္အတြက္ မိန္းမတစ္ေယာက္ဖန္ဆင္းေပးျပန္ပါတယ္။ ဘုရားသခင္က သူ႕ေရွ႕မွာတင္အမ်ိဳးသမီးကို ေသြးသား၊အရည္ျပား၊ ဆံႏြယ္ေတြ တေျဖးေျဖးပံုသြင္းၿပီး ျပျပန္ပါတယ္။ အာဒမ္က အဲဒါကို စိတ္မ၀င္စားတဲ့အျပင္ ရြံလာမိတာနဲ႕ မေအာင္ျမင္ျပန္ပါဘူး။ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ဘုရားသခင္က အာဒမ္အိပ္ေပ်ာ္ေနတုန္း သူ႕ရဲ႕နံရိုးတစ္ေခ်ာင္းကို ယူၿပီး မိန္းမတစ္ဦး ဖန္ဆင္းျပန္တယ္။ အာဒမ္ရဲ႕ နံရိုးနဲ႕ လူျဖစ္လာတဲ့ မိန္းမက အာဒမ္အလိုက် လိုက္ကရမယ့္ အမ်ိဳးသမီး ဧ၀ေပါ့။ အဲဒီကစၿပီး အာဒမ္ဦးေဆာင္ရာ ဧ၀က တေကာက္ေကာက္လိုက္ရပါေတာ့တယ္။

ဒီအခါမွာ မိန္းမဆိုးအျဖစ္ ေက်ာ္ၾကားရတာကေတာ့ လီလစ္ပါပဲ။ လီလစ္ခမ်ာ သူအသက္ရွင္ဖို႔နဲ႕ ဘုရားသခင္ဖ်က္ဆီးခံရတဲ့ သူ႕သားေတြအတြက္ ကလဲ့စားေခ်ႏိုင္ဖို႕အတြက္ ေမြးကင္းစကေလးေတြကို ဖ်က္ဆီးရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေယာက်္ားေလးေတြေပါ့။ အဲဒါေၾကာင့္ ၁၈ရာစုေနာက္ပိုင္းအထိ ကေလးေတြေမြးၿပီဆိုရင္ လီလစ္ကို ပင္လယ္နီမွာ သြားေခၚတဲ့ နတ္သမီးသံုးပါးရဲ႕ နာမည္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ပံုပဲျဖစ္ျဖစ္ ခ်ိတ္ဆဲြထားလို႕ရွိရင္ လီလစ္က မဖ်က္ဆီးႏိုင္ေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ အယူရွိၾကပါတယ္။ တကယ္လို႔ ကေလးေလးက ဘယ္သူမွမရွိဘဲ တခစ္ခစ္ရယ္ေနလို႕ရွိရင္ အနားမွာ လီလစ္ေရာက္လာပါၿပီလို႕လည္း အယူရွိၾကပါတယ္။ အဲဒါဆိုရင္ ကေလးရဲ႕ ႏွာေခါင္းေလးကို လက္ညွိဳးေလးနဲ႕ အသာထိေပးလိုက္ရင္ လီလစ္ျပန္ထြက္သြားပါေတာ့တယ္။

ေနာက္ၿပီး အမ်ိဳးသားေတြ အိပ္ေနတုန္း အိပ္မက္မက္ၿပီး သုတ္ရည္လႊတ္တတ္ၾကပါတယ္။ ခရစ္ယာန္ေတြက အဲဒီလို သုတ္လႊတ္ရင္ အျပစ္တခုလို သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အဲဒီအျပစ္ရဲ႕ေနာက္ကြယ္မွာ အေၾကာင္းတရားရွိပါတယ္။ အဲဒီအေၾကာင္းတရားကေတာ့ လီလစ္က အိပ္မက္ထဲမွာ အဲဒီအမ်ိဳးသားနဲ႕ ေပ်ာ္ပါးၿပီး မ်ိဳးဆက္ပြားလို႔ျဖစ္ပါတယ္တဲ့။

တကယ္ေတာ့ လီလစ္က မေကာင္းဆိုးရြားအျဖစ္ေက်ာ္သာေက်ာ္ၾကားသာ တကယ္တမ္း မေကာင္းဆိုးရြားက အာဒမ္ပါ။

ဟုတ္တယ္ေလ။ အာဒမ္က လိုခ်င္အားၾကီးတယ္။ အရာရာကို သူပဲ ခ်ယ္လွယ္ခ်င္တယ္။ ေနာက္ၿပီး ဘုရားသခင္ကို သူပဲ အမ်ိဳးမ်ိဳးအပူကပ္တယ္။ လီလစ္လိုမိန္းမမ်ိဳးရေတာ့လည္း သူပဲ ဗိုလ္က်ခ်င္တယ္။ လီလစ္က ပစ္ေျပးေတာ့လည္း သူပဲ မေနတတ္ျပန္။ ေနာက္ထပ္အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦး ဖန္တီးေပးျပန္ေတာ့လည္း လီလစ္လိုမိန္းမမ်ိဳးပဲ ျပန္လိုခ်င္ျပန္။ သူ႕ခ်ည္းပဲ အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ေနေတာ့တာပဲ။ တကယ္တမ္းရလာဒ္ကေတာ့ မိန္းမေတြမွာ သူ႕လိုတန္းတူအခြင့္အေရးမရွိေတာ့ဘူးေပါ့။ အဲဒါေၾကာင့္မို႕လားမသိ။ ၂၀ရာစုေႏွာင္းပိုင္းမွာ အမ်ိဳးသမီးတန္းတူအခြင့္အေရး လွဳပ္ရွားမႈေတြ ကမာၻတ၀န္းေပၚေပါက္လာေတာ့ လီလစ္လိုမိန္းမေတြ အမ်ားၾကီး ေပၚထြက္လာတယ္။ ဧ၀လိုမိန္းမေတြကေတာ့ အိမ္မွာ ထမင္းခ်က္လိုက္ ကေလးေမြးလိုက္ေပါ့ဗ်ာ။

ခရစ္ႏွစ္ ၁၅၀၈-၁၅၁၂ မွာ မိုက္ကယ္အိန္ဂ်လို ေရးဆဲြခဲ့တဲ့ Sistine Chapel မ်က္ႏွာက်က္က အာဒမ္နဲ႕ ဧ၀ပံု။ တခ်ိဳ႕ကလည္း လီလစ္က ေျမြေယာင္ေဆာင္ၿပီး တားျမစ္ထားတဲ့ အသီးကိုစားဖို႕ ျမဴဆြယ္တယ္လို႕လည္း ဆိုပါတယ္။ ဒီပံုမွာ ယခုလိုေျမြေယာင္ေဆာင္ထားၿပီး သစ္သီးကို စားဖို႕ တုိက္တြန္းေနတဲ့ လီလစ္ကိုေတြ႕ရမွာပါ။

အထက္ပါ ပို႕စ္သည္ ဘာသာေရးကို ေနာက္ေျပာင္ ေရးသားျခင္းမဟုတ္ပါ။ စာေရးသူ ဖတ္ရွိရျခင္းကို မ်ွေ၀ျခင္းျဖစ္ပါသည္။